Mọi người đều biết đến sự nguy hiểm của bệnh cao huyết áp, nhưng huyết áp thấp lại thường bị coi nhẹ. Tụt huyết áp nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Vậy tụt huyết áp phải lưu ý những gì? Hãy cùng KOCHI tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Nội Dung
1. Thế nào là tụt huyết áp?
Huyết áp là áp lực máu trong lòng động mạnh giúp đưa máu đến các cơ quan khác nhau trong cơ thể, thực hiện chức năng nuôi dưỡng. Đây được coi là một trong những chỉ số quan trọng giúp đánh giá tình trạng sức khỏe con người.
Không có một con số cố định dành cho huyết áp. Mỗi người có một thông số huyết áp khác nhau, vào những thời điểm khác nhau, nhưng luôn dao động trong một khoảng giới hạn sinh lý cho phép.
Thế nào là tụt huyết áp?
Bằng một lý do nào đó mà chỉ số huyết áp tâm thu nhỏ hơn 90 mmHg và huyết áp tâm trương thấp hơn 60 mmHg một cách liên tục nhiều lần, khi đó được gọi là tụt huyết áp.
Khi huyết áp hạ xuống thấp, áp lực máu trong lòng mạch không còn đủ để cung cấp đến các cơ quan, đặc biệt là hai cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể là tim và não, khiến các hoạt động sinh lý diễn ra kém hiệu quả. Do đó, đây là một trong những nguyên nhân gây ra nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy nhược cơ thể,…
Phân loại tụt huyết áp đa dạng tùy thuộc vào nguyên nhân và các yếu tố ảnh hưởng khác, các loại tụt huyết áp thường được chia thành:
- Tụt huyết áp tư thế đứng, hiện tượng này tức là huyết áp giảm đột ngột khi bạn đứng lên từ tư thế ngồi hoặc bạn đang nằm, lý do đến từ việc không đủ máu trở lại não khi bạn đứng lên một cách bất ngờ.
- Tụt huyết áp sau khi ăn xảy ra từ 1 – 2 giờ sau khi ăn và chủ yếu xảy ra ở người lớn tuổi.
- Hạ huyết áp qua trung gian thần kinh (huyết áp thấp do tín hiệu não bị lỗi), sự rối loạn này gây ra tụt huyết áp khi mà đứng trong thời gian dài.
- Tổn thương hệ thần kinh dẫn đến huyết áp thấp.
2. Làm thế nào để nhận biết khi bị tụt huyết áp?
Cách phát hiện bệnh nhân bị hạ huyết áp chính xác nhất là tiến hành đo huyết áp. Người bình thường có chỉ số huyết áp trong khoảng 90 -140 mmHg. Đối với người bị hạ huyết áp, thông số này chỉ dưới 90 mmHg đối với huyết áp tâm thu, và nhỏ hơn 60 mmHg với huyết áp tâm trương.
Bên cạnh đó, có thể nhận biết tụt huyết áp đột ngột bằng các biểu hiện điển hình. Khi bị hạ huyết áp sẽ cảm thấy đầu óc choáng váng, hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi, tim đập nhanh, hồi hộp, đau tức ngực, nặng hơn sẽ có thể thấy lú lẫn, lơ mơ, mất ý thức hoặc ngất xỉu, có thể gây ra chấn thương, tai nạn nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh.
Hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi… là các biểu hiện khi bị tụt huyết áp
3. Cần xử trí thế nào khi bị tụt huyết áp?
Để sơ cứu cho người bị tụt huyết áp, cần thực hiện thao tác đúng cách và nhanh chóng, giảm thiểu nguy cơ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, đau thắt ngực, suy thận, hay thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Khi gặp một người bị hạ huyết áp, việc đầu tiên cần làm là xem xét tiền sử người đó có mắc bệnh tiểu đường hay không. Nếu không có thì có thể loại bỏ khả năng bị hạ đường huyết và tập trung vào sơ cứu tụt huyết áp.
Để xử trí khi bị tụt huyết áp, cần tiến hành qua các bước sau:
- Người sơ cứu cần giữ thái độ tỉnh táo, bình tĩnh, từ từ dìu bệnh nhân ngồi hoặc nằm xuống một bề mặt phẳng, sau đó lấy gối kê vào đầu và chân, chú ý nên kê chân cao hơn so với đầu.
- Cho người bệnh uống các loại nước có tính ấm nóng như cà phê, chè đặc,trà gừng, nước nhân sâm,… Nếu trong tình huống cấp bách không có sẵn những thức uống này thì hãy cho bệnh nhân uống nhiều nước lọc, giúp kích thích nhịp tim, nâng chỉ số huyết áp lên tạm thời.
Nên cho người bệnh sử dụng nước trà khi bị tụt huyết áp
- Có thể cho bệnh nhân ăn một chút socola hoặc thức ăn mặn, sẽ giúp bảo vệ thành mạch máu, kiểm soát huyết áp, giúp cơ thể cảm thấy dễ chịu trở lại.
- Bệnh nhân cũng có thể uống thuốc tăng huyết áp, tuy nhiên phải sử dụng loại đã được thầy thuốc kê đơn.
- Khi tình trạng của bệnh nhân có dấu hiệu được cải thiện, đỡ bệnh nhân để họ ngồi dậy từ từ, không quên nhắc họ hãy cử động tay chân trước khi ngồi dậy.
- Nếu bệnh nhân không thấy đỡ hơn sau quá trình sơ cứu, cần nhanh chóng đưa họ đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và chữa trị kịp thời.
4. Tụt huyết áp phòng tránh như thế nào?
4.1 Chế độ ăn uống hợp lý
Những người thường xuyên bị tụt huyết áp nên ăn những thức ăn mặn hơn người bình thường. Không bỏ bữa, ăn đa dạng thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, cung cấp đầy đủ vitamin, đặc biệt nên bổ sung các loại thức ăn chứa nhiều chất xơ như rau xanh, quả chín, gạo lứt, đậu,… và các thực phẩm chứa nhiều omega 3, acid béo như cá thu, cá hồi, …
Nên uống đủ nước mỗi ngày để tăng thể tích máu, ổn định huyết áp. Cần tránh sử dụng các chất kích thích cũng như các đồ uống có chứa cồn như bia, rượu,…
4.2 Duy trì cho mình chế độ sinh hoạt điều độ
Mỗi người cần xây dựng cho mình một chế độ sinh hoạt điều độ, ngủ đủ giấc, khi ngủ nên kê gối ở chân cao hơn gối đầu. Nên tránh để bản thân bị làm việc quá sức, hạn chế thay đổi tư thế một cách đột ngột.
Nếu công việc yêu cầu phải đi đứng thường xuyên, liên tục, người bị huyết áp thấp nên mang vớ áp lực để tránh cho máu bị dồn ứ xuống chân, thuận lợi trở về tim.
Bên cạnh đó đó, nên thường xuyên tập thể dục, rèn luyện sức khỏe, kể cả đối với những người cao tuổi. Điều này giúp cho động mạch đàn hồi tốt, giữ lưu lượng máu và huyết áp ở mức độ ổn định. Có thể học cách nghỉ ngơi thư giãn, như ngồi thiền, tập yoga để giải tỏa mệt mỏi, căng thẳng.
Thiền là một cách cải thiện sức khỏe cho người hay bị tụt huyết áp
4.3 Luôn giữ tinh thần lạc quan
Những xúc động mạnh, cảm xúc tiêu cực như buồn rầu, tuyệt vọng, sợ hãi, lo lắng,… có thểlàm cho tình trạng huyết áp trở nên xấu đi. Do đó cần giữ cho mình một tinh thần lạc quan, vui vẻ.
4.4 Chú ý khi sinh hoạt ngoài trời
Khi phải làm việc hay hoạt động ngoài trời trong một khoảng thời gian dài, đặc biệt với điều kiện thời tiết nóng nực, nhiệt độ không khí và cơ chế giải nhiệt tqua việc bài tiết mồ hôi sẽ làm mất đi một lượng nước đáng kể trong cơ thể mà ta không cảm nhận được.
Lúc này, cơ thể cần được bổ sung đầy đủ lượng nước, có thể là nước lọc hoặc nước điện giải cần thiết. Bên cạnh đó, cần tránh hoạt động vào khoảng thời gian nắng chiếu gắt, nên xen kẽ thời gian giải lao, tránh cho cơ thể rơi vào trạng thái suy kiệt.
4.5 Chủ động theo dõi huyết áp
Nên tự chủ động theo dõi huyết áp thường xuyên tại nhà cho bản thân và gia đình của mình, biết rõ tình trạng sức khỏe để có sự can thiệp kịp thời, tránh để xảy ra những hậu quả không đáng có.
Tóm lại, việc xử trí và điều trị tụt huyết áp sẽ không còn là điều quá khó khăn khi đã nắm vững những điều cơ bản mà KOCHI đã chia sẻ trong bài viết trên. Nắm chắc những thông tin này sẽ giúp bạn có thể xử lý tình huống nhanh chóng, giúp cải thiện sức khỏe, cũng như bảo vệ tính mạng của chính bạn và những người xung quanh.
