Bột nghệ là một dạng chế phẩm từ nghệ, hàm lượng hoạt chất trong bột nghệ là bao nhiêu, bảo quản thế nào, bột nghệ có những lợi ích gì với sức khỏe?
Nội Dung
1. Bột nghệ là gì?
Tìm hiểu một chút về cây nghệ. Xét về mặt thực vật, nghệ thuộc họ gừng Zingiberaceae. Cây nghệ là cây thân thảo, có chiều cao từ 0,6 – 1m. Lá nghệ hình trái xoan, thon gọn ở hai đầu, cuống lá có bẹ. Cụm hoa mọc từ giữa các lá lên, có hình nón thưa ở đầu ngọn.
Thân rễ của nghệ thường được gọi là Khương hoàng, có hình trụ hoặc hơi dẹt, khi bẻ hoặc cắt ngang sẽ có màu vàng cam sẫm.
Nghệ được trồng nhiều và mọc phổ biến ở các nước nhiệt đới như Ấn Độ, Lào, Campuchia, Trung Quốc. Ở nước ta, nghệ cũng được trồng phổ biến ở khắp các nơi với mục đích sử dụng làm thực phẩm và làm thuốc.
Củ nghệ được thu hoạch vào mùa thu, rửa sạch cạo vỏ và sấy khô. Sau đó đem nghiền thành bột mịn, đó là cách chế biến để thu được bột nghệ.
Hoạt chất chính trong bột nghệ là curcuminoid. Có ba loại curcuminoid là curcumin I thường chiếm khoảng 60%, đây là một dixeton đối xứng không no, curcumin II hay monodesmetoxy-curcumin chiếm khoảng 24% và curcumin III hay didesmetoxy-curcumin thường chiếm khoảng 14%.
Tổng hàm lượng hoạt chất curcumin trong bột nghệ khoảng 5%. Bột nghệ khô thì nên được bảo quản trong bao bì kín, tránh nhiễm ẩm, nấm mốc độc hại nguy hiểm.
Nên chọn mua bột nghệ từ các cơ sở uy tín, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, nguyên liệu từ nghệ ta sẽ đảm bảo hàm lượng hoạt chất curcumin cao hơn bột nghệ làm từ nghệ lai.
Dạng chế phẩm từ nghệ có hàm lượng curcuminoid cao đó là tinh chất nghệ. Với dạng sản phẩm này, hàm lượng curcumin tối thiểu là 90%. Tùy vào mục đích và điều kiện có thể lựa chọn dạng bột nghệ hoặc tinh chất nghệ để thu được hiệu quả sử dụng.
cây nghệ – bột nghệ
2. Phân biệt nghệ đỏ và nghệ vàng
Có hai loại nghệ phổ biến là nghệ đỏ và nghệ vàng. Hoạt chất chính có công dụng trong nghệ là curcuminoid. Vì vậy, đánh giá chất lượng của nghệ chủ yếu dựa vào hàm lượng curcuminoid.
Nhiều người vẫn tin tưởng rằng nghệ đỏ thì tốt hơn nghệ vàng. Tuy nhiên, thực tế là màu của củ nghệ không thực sự phản ánh được hàm lượng curcuminoid có trong nghệ.
Bởi vì hoạt chất chính curcumin trong nghệ về mặt hóa học có màu đỏ trong môi trường kiềm và màu vàng trong môi trường acid. Vì vậy, nếu nghệ được trồng ở vùng đất có thổ nhưỡng kiềm sẽ cho màu đỏ, trồng ở vùng đất có thổ nhưỡng acid sẽ cho màu vàng.
Vì vậy, có thể nói màu của củ nghệ không phản ánh được hàm lượng curcuminoid, mà hàm lượng curcuminoid trong nghệ thường phụ thuộc vào giống nghệ ta hay nghệ lai (nghệ ta thường có hàm lượng hoạt chất cao hơn), cách chăm sóc, điều kiện khí hậu thổ nhưỡng,…
bột nghệ đỏ – bột nghệ vàng
3. Công dụng của bột nghệ
Ngoài công dụng truyền thống được dùng làm gia vị trong các món ăn, nghệ còn có rất nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe.
Hoạt chất curcumin trong nghệ là một chất có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa rất tốt. Hoạt chất chính này giúp cho bột nghệ có rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe chúng ta.
- Tác dụng giảm đau dạ dày, đau bao tử, viêm loét dạ dày tá tràng
Nghệ được sử dụng trong các bài thuốc dân gian giúp giảm đau dạ dày, loét dạ dày tá tràng. Công dụng này của bột nghệ cũng đã được y học hiện đại chứng minh thông qua các thử nghiệm lâm sàng.
Trong một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng trên 45 bệnh nhân loét dạ dày tá tràng với Hp âm tính, bệnh nhân chỉ cần dùng curcuminoid, không dùng cùng thuốc tây. Kết quả nghiên cứu thu được sau 1-2 tuần đầu cho thấy các bệnh nhân đều giảm hoặc hết triệu chứng đau dạ dày. Sau 4 tuần có 48% bệnh nhân khỏi, sau 12 tuần 76% bệnh nhân khỏi [1].
Hoạt chất curcuminoid trong bột nghệ đã cho thấy hiệu quả trong giảm triệu chứng đau, đầy trướng bụng ở những người viêm loét dạ dày tá tràng, ngoài ra còn giảm viêm loét dạ dày gây ra do tác dụng không mong muốn ở những người sử dụng thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAID) [2].
- Uống bột nghệ đúng cách có thể phòng và hỗ trợ điều trị ung thư:
Curcumin trong bột nghệ có hiệu quả với nhiều loại ung thư như ung thư đầu cổ, ung thư vú, ung thư đại trực tràng, ung thư miệng, ung thư di căn đại trực tràng, ung thư tụy, ung thư dạng u rắn, ung thư tuyến tiền liệt,…
Trong một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng ở Iran, tiến hành với 32 bệnh nhân ung thư đầu cổ được xạ trị. Bệnh nhân sử dụng kết hợp curcumin với xạ trị. Kết quả nghiên cứu thu được cho thấy curcumin giảm viêm niêm mạc ở những bệnh nhân ung thư có xạ trị so với những bệnh nhân không sử dụng curcumin [3].
- Curcumin trong bột nghệ giúp giảm rối loạn lipid, phòng ngừa xơ vữa mạch máu
Với công dụng giúp làm giảm triglycerid, giảm cholesterol toàn phần, giảm LDL cholesterol, curcumin giúp làm giảm rối loạn lipid máu [4] ngoài ra còn giúp làm tăng đàn hồi mạch máu, phòng chống xơ vữa mạch máu.
- Curcumin từ bột nghệ hỗ trợ điều trị đái tháo đường type 2:
Với bệnh nhân đái tháo đường, chỉ số HbA1c là một chỉ số quan trọng giúp phản ánh tình trạng kiểm soát đường của bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường. Nghiên cứu đã chứng minh sử dụng curcumin giúp cải thiện được chỉ số này, ngoài ra còn giảm kháng insulin, giảm rối loạn lipid máu – một bệnh mắc kèm phổ biến ở những bệnh nhân đái tháo đường.
- Là một sản phẩm nguồn gốc thiên nhiên hỗ trợ giảm cân an toàn mà hiệu quả
Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra curcumin trong bột nghệ giúp giảm được cân nặng, giảm chu vi vòng bụng, cải thiện chỉ số BMI và giảm được một loại hormon thèm ăn (hormon Leptin) ở những người thừa cân béo phì. Giúp giảm cân hiệu quả an toàn, kiểm soát cân nặng tốt hơn.
- Hoạt chất curcumin trong bột nghệ giúp hỗ trợ điều trị một số bệnh về gan:
Các chỉ số AST, ALT thường tăng khi có tổn thương về gan. Sử dụng curcumin ở những người xơ gan giúp cải thiện được các chỉ số này, giảm mức độ nặng của bệnh xơ gan, ngăn ngừa sự nhân lên của virus viêm gan B và sự xâm nhập vào tế bào của virus viêm gan C.
bột nghệ giúp phòng xơ vữa mạch máu
4. Cách dùng bột nghệ để phát huy công dụng tốt nhất
Bột nghệ đạt được hiệu quả tối đa khi biết sử dụng đúng cách.
- Sử dụng bột nghệ chế biến món ăn tùy theo sở thích.
- Uống trực tiếp:
Sử dụng mỗi lần 3 – 6g bột nghệ, có thể sử dụng trực tiếp hoặc trộn đều với mật ong, đường, sữa để uống. Mỗi ngày sử dụng từ 1 – 2 lần.
Có thể thêm 50ml nước ấm khuấy đều để dễ uống hơn, sử dụng trước ăn 30 phút.
Do dạng bột nghệ dễ hút ẩm nên sau khi sử dụng nên đóng kín bao bì sản phẩm và bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp từ mặt trời.
Lưu ý, không nên sử dụng các sản phẩm từ nghệ cho phụ nữ có thai.
bột nghệ mật ong
Bột nghệ có rất nhiều công dụng tốt với sức khỏe khi biết dùng đúng cách và cần bảo quản cẩn thận để giữ được chất lượng tốt nhất.Tìm mua ngay sản phẩm bột nghệ chất lượng mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, liên hệ hotline 0246.291.8086 hoặc để lại thông tin dưới bài viết để được tư vấn.
Tài liệu tham khảo:
- Prucksunand C., et al. (2001), “Phase II clinical trial on effect of the long turmeric (Curcuma longa Linn) on healing of peptic ulcer“, Southeast Asian J Trop Med Public Health. 32(1), pp. 208-15. doi.
- Kwiecien S. and Magierowski M. (2019), Curcumin: A Potent Protectant against Esophageal and Gastric Disorders. 20(6).
- Delavarian Z., et al. (2019), “Oral administration of nanomicelle curcumin in the prevention of radiotherapy-induced mucositis in head and neck cancers“, Spec Care Dentist. 39(2), pp. 166-172. doi. 10.1111/scd.12358.
- Yuan, F., Dong, H., Gong, J., Wang, D., Hu, M., Huang, W., . . . Lu, F. (2019). A Systematic Review and Meta-analysis of Randomized Controlled Trials on the Effects of Turmeric and Curcuminoids on Blood Lipids in Adults with Metabolic Diseases. Adv Nutr, 10(5), 791-802. doi:10.1093/advances/nmz021.
