Trong cuộc sống hằng ngày chúng ta thường nghe thấy chỉ số đo huyết áp và nhịp tim. Nhưng khi nhìn kết quả đo huyết áp và nhịp tim thì lại không hiểu hoặc nghe ai đó nói sơ qua rồi thành hiểu sai vấn đề. Vậy nên hãy cùng nhau tìm hiểu chỉ số đo huyết áp và nhịp tìm là gì để có cái nhìn đúng và chính xác về các chỉ số kết quả này.
Nội Dung
1. Chỉ số đo huyết áp và nhịp tim là gì?
Trước khi tìm hiểu các chỉ số này là gì, các con số nói nên điều gì thì hãy cùng nhau tìm hiểu sơ qua đôi chút kiến thức về huyết áp và nhịp tim.
Chỉ số đo huyết áp và nhịp tim là gì?
Khi chúng ta vận động và hay có các hoạt động liên quan đến tim mạch thì sẽ xuất hiện hai chỉ số là huyết áp và nhịp tim. Tuy nhiên hai chỉ số này hoàn toàn khác nhau chứ không phải là một như nhiều người lầm tưởng.
Nhịp tim là chỉ số lần tim thực hiện quá trình co bóp để đẩy máu đi khắp cơ thể nuôi dưỡng các cơ quan, số lần tim đập được tính trong vòng 1 phút đồng hồ. Tùy vào các mục đích khác nhau mà nhịp tim của chúng ta có thể đo bằng 2 cách:
- Nhịp tim nghỉ ngơi là nhịp tim được đo khi cơ thể đang trong trạng thái nghỉ ngơi, thư giãn hoàn.
- Nhịp tim mục tiêu là nhịp tim khi được đo trong trạng thái cơ thể đang vận động, là lúc tim trong trạng thái hoạt động tốt nhất.
Người ta đo nhịp tim bằng máy đo nhịp tim hay cảm biến trên điện thoại hay các loại cảm biến trên các loại đồng hồ thông minh. Chỉ số đo nhịp tim là lần/phút.
Khi tim co bóp đẩy máu vào lòng mạch giúp máu lưu thông. Máu tác động vào thành mạch tạo ra huyết áp. Có 2 thông số đo huyết áp:
- Huyết áp tâm thu là áp lực của máu vào thành mạch khi được sinh ra trong lòng động mạch khi tim thực hiện quá trình hoạt động co bóp của mình.
- Huyết áp tâm trương là áp lực của máu vào thành mạch động mạch được sinh ra trong lúc tim đang nghỉ ngơi giữa 2 lần co bóp.
Chỉ số huyết áp được đo bằng các loại máy huyết áp cơ, phổ biến trong các hộ gia đình là các loại máy đo huyết áp bằng điện tử dễ sử dụng và tiện lợi. Trong các bệnh viện khi khám sức khỏe thì bước đo huyết áp luôn được thực hiện đầu tiên để xác định tình trạng bệnh lý của người bệnh. Đơn vị của chỉ số đo huyết áp là mmHg.
Như vậy, chỉ số mà chúng ta cần lưu ý là nhịp tim. Ví dụ tim nghỉ ngơi 60 lần/ phút, chỉ số tim mục tiêu là 100 lần/ phút. Chỉ số huyết áp tâm trương và huyết áp tâm thu thể hiện ở dạng phân số 120/80 mmHg với người khỏe mạnh bình thường.
2. Mối quan hệ giữa chỉ số đo huyết áp và nhịp tim
Hai loại chỉ số này có mối quan hệ mật thiết và liên quan đến nhau. Bởi khi tim đập tạo ra áp lực đẩy máu vào lòng mạch. Máu lưu thông trong lòng mạch tạo ra huyết áp. Do đó hai chỉ số này bổ sung và phụ trợ cho nhau giúp cho chúng ta có một hệ thống tim khỏe mạnh.
Mối quan hệ giữa chỉ số đo huyết áp và nhịp tim
Nếu hai chỉ số đồng biến cùng tăng cùng giảm là khi cơ thể trong trạng thái lo lắng, hồi hộp do chịu áp lực từ bên ngoài. Tuy nhiên nếu bạn không hề lo lắng mà nhịp tim đập nhanh thì cũng có thể do cơ thể đang tự điều chỉnh lại giúp huyết áp cơ thể ổn định giúp máu lưu thông.
3. Chỉ số đo huyết áp và nhịp tim của người bình thường là bao nhiêu?
Chỉ số đo huyết áp và nhịp tim mà chúng ta hay thấy ở mức bao nhiêu là bình thường. Nếu ở các chỉ số này không ở mức bình thường thì liệu có vấn đề gì hay không. Thì với người bình thường chỉ số trung bình như sau:
Nhịp tim dao động khoảng 60 đến 100 nhịp/phút.
Chỉ số đo huyết áp trung bình ở người bình thường là 120/80 mmHg.
Tuy nhiên số liệu chỉ là tham khảo với mỗi người tùy vào thời điểm đo sẽ có sự khác biệt:
- Chỉ số huyết áp.
+ Chỉ số huyết áp tâm thu từ 90-129 mmHg.
+ Huyết áp tâm trường từ 60-84 mmHg.
Trong trường hợp huyết áp thấp do máu không cung cấp đủ tới các cơ quan và xuất hiện các biểu hiện như hoa mắt, buồn nôn, chóng mặt… thì chỉ số huyết áp tâm thu < 90 mmHg và/hoặc chỉ số huyết áp tâm trương <60 mmHg.
Huyết áp cao như tai biến mạch máu não, ngồi máu cơ tim, suy tim thận…
Phân độ tăng huyết áp theo chỉ số do (ESC/ESH) vào năm 2018:
Huyết áp tối ưu: Chỉ số huyết áp tâm thu < 120 mmHg và chỉ số huyết áp tâm trương < 80 mmHg.
+ Huyết áp bình thường: Chỉ số huyết áp tâm thu 120-129 mmHg hoặc chỉ số huyết áp tâm trương 80-84 mmHg hoặc đồng thời cả hai.
+ Huyết áp bình thường cao khi chỉ suyết áp tâm thu 130-139 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương 85-89 mmHg.
+ Tăng huyết áp độ 1 khi chỉ số huyết áp tâm thu 140-159 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương 90-99 mmHg.
+ Tăng huyết áp độ 2 khi chỉ số huyết áp tâm thu 160-179 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương 100-109 mmHg.
+ Tăng huyết áp độ 3 khi chỉ số huyết áp tâm thu ≥ 180 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 110 mmHg.
+ Tăng huyết áp tâm thu đơn độc khi huyết áp tâm thu ≥ 140 mm.
- Nhịp tim:
Nhịp tim dưới mức 60 và trên mức 100 nhịp/phút gọi là rối loạn nhịp nhanh chậm xảy ra khi hồi hộp hay vận động mạnh. Tuy nhiên nhịp tim cứ rối loạn nlieen tục lại là dấu hiệu của bệnh lý về tim mạch và biến chứng nguy hiểm về bệnh tim mạch.
Ngất xỉu do tim đập nhanh mạnh bởi lao động quá sức đây là một trong dấu hiện bệnh tim mạch, hở van tim, hay bệnh tim bẩm sinh.
Ngừng tim là một biến chứng nguy hiểm và thường gặp của nhịp tim nhanh do suy tim. Suy tim bởi vậy hoạt động tim không hiệu quả hoặc do hoạt động không hiệu quả dẫn đến suy tim.
Đột quỵ là biến chứng nguy hiểm nhất của tim đập nhanh là nguyên nhân đột quỵ thường không báo trước do đánh trống ngực tim rung thay vì đập làm cục máu đông di chuyển vào não gây đột quỵ.
4. Cách giữ gìn chỉ số đo huyết áp và nhịp tim ở mức ổn định
Giữ chỉ số đo huyết áp và nhịp tim ở mức ổn định chính là giữ cho hệ tim mạch khỏe mạnh hoạt động bình thường, phòng ngừa các bệnh huyết áp và tim mạch.
- Theo dõi và kiểm soát hàm lường cholesterol máu. Hàm lượng Cholesterol tăng cao gây bám vào thành mạch, lâu ngày lòng mạch bị hẹm gây nghẽn mạch giảm dòng máu lưu thông gây tắc mạch, thiếu máu tới cơ quan. Nặng hơn có thể xuất hiện cục máu đông gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ và nhiều biến chứng khác. Do đó cần kiểm soát bàng chế độ ăn hợp lý, sử dụng các thực phẩm nhiều chất xơ, cá và rau củ.
- Theo dõi chỉ số đo huyết áp và nhịp tim để kiểm soát và có thể đi khám để tìm ra nguyên nhân.
- Không dùng thuốc kích thích như thuốc lá. Trong thuốc lá chứa chất độc hại gây tổn thường mạch máu và tim gây xơ vữa động mạch. Nicotin trong thuốc lá làm tim đập nhanh, huyết áp cao, mỡ tích thành u cục gây nghẽn mạch.
- Đảm bảo chế độ ăn lành mạch không ăn đồ ăn quá dầu mỡ, đồ chiên rán, mỡ động vật…
Chế độ dinh dưỡng hợp lý duy trì chỉ số huyết áp và tim mạch bình thường
- Luyện tập thể dục thể thao. Chế độ thể dục thể thao hằng ngày đảm bảo cho hệ tim mạch hoạt động khỏe mạnh, tim co bóp tốt. Tuy nhiên thể dục phải phù hợp với thể trạng cơ thể, tránh vận động quá sức gây lợi bất cập hại làm suy tim gây hại cho cơ thể.
Như vậy chỉ số đo huyết áp và nhịp tim giúp chúng ta hiểu rõ và nắm được tình hình sức khỏe của cơ thể hay nói cách khác là tình trạng hệ tim mạch của bản thân khỏe mạnh hay bất thường. Do đó việc nắm rõ và hiểu đúng về các chỉ số này giúp mỗi người chúng ta có thể tự chăm sóc và điều chỉnh chế độ sinh hoạt một cách tốt hơn và phòng ngừa các bệnh về tim mạch một cách chủ động.
Nếu bạn có điều gì cần trao đổi thêm, hãy liên hệ với KOCHI:
Fanpage: Kochi
Hotline: 024 6291 8086