Ban đầu, biểu hiện ung thư tuyến tụy rất mơ hồ nên khó có thể chẩn đoán sớm và rõ ràng được. Giảm cân đáng kể kèm đau bụng là một dấu hiệu nhận biết dễ dàng của ung thư tuyến tụy. Các biểu hiện ung thư tuyến tụy khác có thể bao gồm nước tiểu sẫm màu, phân màu sáng ,vàng da và mắt,…
Nội Dung
1. Tổng quan ung thư tuyến tụy
Ung thư tuyến tụy bắt đầu trong mô của tuyến tụy -cơ quan nằm trong bụng, phía sau và bên dưới của dạ dày. Vai trò tuyến tụy là giải phóng enzyme để hỗ trợ tiêu hóa và sản xuất hormone giúp kiểm soát tốt lượng đường trong máu (insulin).
Ngoài ra, có một số khối u lành tính lẫn các tế bào ung thư ác tính có thể hình thành và tăng trưởng trong tuyến tụy. Các loại ung thư tuyến tụy hay gặp nhất là do các tế bào ác tính bắt đầu từ ống dẫn mang enzyme tiêu hóa ra khỏi tuyến tụy (ung thư ống dẫn dịch tụy).
Biểu hiện ung thư tuyến tụy rất hiếm được phát hiện ở giai đoạn đầu – đây là lúc dễ điều trị nhất, vì bệnh thường không xuất hiện các triệu chứng cho đến khi lây lan sang các cơ quan khác.
2. Nguyên nhân gây bệnh ung thư tuyến tụy là gì?
Hiện chưa rõ nguyên nhân gây ung thư tuyến tụy là gì, tuy nhiên hiện nay các bác sĩ đã xác định được một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc loại ung thư này, bao gồm việc hút thuốc và một số đột biến gen di truyền nhất định.
2.1. Yếu tố di truyền
Có khoảng 10-15% ung thư tuyến tụy có mối liên quan tới yếu tố di truyền. Sự liên quan này của yếu tố di truyền với ung thư tụy có thể được chia thành 2 nhóm:
2.1.1. Người mắc hội chứng di truyền liên quan đến khả năng làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy
Ví dụ như những người mắc ung thư vú hay ung thư buồng trứng do di truyền (đột biến gen BRCA1 và BRCA2) có nguy cơ bị ung thư tuyến tụy theo thời gian khoảng 3 đến 5%.
Hay những người mắc ung thư đại tràng không polyp có tính chất gia đình- hội chứng Lynch II (đột biến gen sửa chữa ghép cặp sai-dMMR) có nguy cơ gây nên ung thư tuyến tụy theo thời gian là 4%, người bị viêm tụy do di truyền có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy là từ 24-40% do các đột biết gen PRSS1, SPINK1.
2.1.2. Ung thư truyến tụy có tính chất gia đình (familial pancreatic cancer)
Nó được xác định khi trong gia đình cặp có bố hay mẹ -con hoặc các cặp anh/chị-em cùng bị ung thư tuyến tụy. Đột biến mầm gen BRCA1, BRCA2 được phát hiện trong khoảng 13 đến 19% bệnh nhân ung thư tuyến tụy có tính chất gia đình
2.2. Bệnh lý mãn tính ở tụy
Một số bệnh lý mãn tính ở tụy có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy gồm:
- Đái tháo đường: có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra bệnh đái tháo đường và ung thư tụy có quan hệ mật thiết với nhau, đái tháo đường vừa là yếu tố nguy cơ vừa là hậu quả của ung thư tuyến tụy.
- Viêm tụy mạn.
- Bệnh xơ nang tụy.
3. Các biểu hiện ung thư tuyến tụy hay gặp hiện nay
Biểu hiện ung thư tuyến tụy giai đoạn sớm thường nghèo nàn. Khi bệnh đã lan tràn, các triệu chứng lâm sàng khá đa dạng, thay đổi theo vị trí của các khối u và mức độ lan rộng của nó.
Theo thống kê, có khoảng 60-70% khối u nằm ở vùng đầu tụy, 20-25% nằm ở thân hay phần đuôi tụy, u chiếm toàn bộ thể tích của tụy chiếm tỉ lệ khá thấp là 7%. Các biểu hiện ung thư tuyến tụy bao gồm:
3.1. Đau bụng
Là một trong những biểu hiện ung thư truyến tụy hay gặp nhất. Đau bụng thường xuất hiện trước khi bệnh phát hiện khoảng từ 1- 2 tháng và tăng dần lên nhưng ban đầu thường chỉ là có cảm giác đau thoáng qua vùng thượng vị nên rất dễ nhầm với viêm dạ dày.
Đau bụng là một biểu hiện ung thư tuyến tụy điển hình.
Đau khởi phát vùng thượng vị nên khi bệnh tiến triển thường lây lan sang 2 bên hay xuyên ra sau lưng, các cơn đau có thể không liên tục nhưng thường hay nặng hơn sau khi ăn hoặc nằm ngửa khiến cho người bệnh phải nằm tư thế cuộn tròn lại người lại cho đỡ đau.
Đau nhiều hơn ở sau lưng và thường gặp khi các khối u nằm ở vùng thân hay đuôi tụy hơn là ở các vùng đầu tụy. Thông thường thì các đau bụng trong ung thư tuyến tụy xuất hiện từ từ và tăng dần theo kiểu “vết dầu loang” theo tiến triển của bệnh.
Tuy nhiên, cũng có vài trường hợp là người bệnh đột ngột đau một cách dữ dội do các u làm tắc ống tụy gây viêm tụy cấp.
3.2. Ung thư tuyến tụy gây vàng da
Vàng da là một biểu hiện ung thư tuyến tụy .Bằng cách không cho gan bài tiết bilirubin, các chất thường được loại thải khỏi cơ thể thông qua phân. Dấu hiệu của bệnh vàng da còn kèm theo ngứa da.và nước tiểu có màu sẫm, phân màu sang.
3.3. Cảm giác đau lưng, đau dạ dày
Biểu hiện ung thư tuyến tụy có thể là đau lưng, đau dạ dày lần đầu hoặc khi đau dạ dày tái phát có thể là do các khối ung xuất hiện, phát triển ở phần đuôi tụy sau đó lan đến các dây thần kinh xung quanh của tuyến tụy gây nên cảm giác đau đớn. Mặt khác, khi các khối u chèn ép vào dạ dày còn gây ra tình trạng buồn nôn và ói mửa.
3.4. Xuất hiện các cục máu đông
Xuất hiện các cục máu đông cũng là một biểu hiện ung thư tuyến tụy mà bạn nên quan tâm. Tuy khó để kiểm tra được các cục máu đông nếu như không đến bệnh viện kiểm tra, tuy nhiên người bệnh có thể quan sát thấy một biểu hiện đáng kể là các tĩnh mạch to bất thường ở chân.
Kết quả này được gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT) và nó được đặc trưng bởi các cơn đau, sung tấy đỏ và cảm giác nóng ở vùng chân.
Xuất hiện cục máu đông ở chân có thể là biểu hiện ung thư tuyến tụy
Người vừa được chẩn đoán là mắc các bệnh tiểu đường hay tình trạng đái tháo đường hiện nay bỗng trở nên khó kiểm soát cũng là một trong những biểu hiện ung thư tuyến tụy.
Một số loại ung thư tuyến tụy hiếm gặp có thể gây mất cân bằng nội tiết tố, có các biểu hiện ung thư tuyến tụy như:
- Lượng đường trong máu thấp khiến bạn đổ mồ hôi, nhịp tim nhanh, khó chịu và đỏ da.
- Tiêu chảy nặng.
- Phát ban ngoài da một cách bất thường.
- Các triệu chứng tiêu hóa nghiêm trọn như: Đau dạ dày và tiêu chảy, không đáp ứng với thuốc kháng axit hay các thuốc thuốc trị loét.
Ung thư tuyến tụy có thể xuất hiện phát ban
Nếu bạn gặp phải các biểu hiện ung thư tuyến tụy trên mà khó có thể giải thích được nguyên nhân, hay nghi ngờ mình có vấn đề nào đó ở tuyến tụy, hãy đến gặp bác sĩ để thăm khám và kiểm tra kỹ lưỡng. Đôi khi, tình trạng sức khỏe khác có thể có biểu hiệu giống với biểu hiện ung thư tuyến tụy, vì vậy bạn nên làm một số xét nghiệm để chẩn đoán xác định.
3. Phòng ngừa mắc ung thư tuyến tụy như thế nào?
Nhìn chung, bạn có thể làm giảm nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy bằng các cách sau:
3.1. Bỏ thuốc lá
Bỏ thuốc lá là việc bạn nên làm không chỉ giúp phòng ngừa bệnh ung thư tuyến tụy mà nó còn giúp bạn phòng ngừa rất nhiều bệnh lý khác nữa. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc bỏ hút thuốc, bạn có thể nhờ bác sĩ tư vấn về các phương pháp hỗ trợ cai thuốc lá, trong đó có dùng thuốc và các liệu pháp để thay thế nicotine.
3.2. Duy trì cân nặng khỏe mạnh
Những người thừa cân hãy nhắm đến mục tiêu là giảm cân chậm, đều đặn khoảng từ 0,5 – 1 kg mỗi tuần. Kết hợp việc tập thể dục thường xuyên với chế độ ăn uống nhiều rau, trái cây và ngũ cốc, cũng như việc bạn nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày sẽ giúp việc giảm cân an toàn và hiệu quả hơn.
3.3. Tiêu thụ thực phẩm lành mạnh
Nên ăn đầy đủ trái cây và rau quả các loại, cũng như nên ưu tiên chọn các loại ngũ cốc nguyên hạt để làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư.
Nếu như bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư tuyến tụy hay có biểu hiện ung thư tuyến tụy thì hãy nói ngay với bác sĩ để được tư vấn những xét nghiệm tầm soát cần thiết nhất. Khám sức khỏe tổng quát định kỳ, kết hợp với việc khai báo tiền sử bệnh, không những giúp sàng lọc nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy, mà nó còn giúp phát hiện sớm các bệnh lý khác để có hướng điều trị một cách kịp thời.
Nếu bạn có bất cứ điều gì cần trao đổi thêm, hãy liên hệ với KOCHI để được giải đáp sớm nhất nhé!
- Hotline: 024 6291 8086
- Fanpage: Tỏi đen Kochi