Nội Dung
Mật ong là gì?
Mật ong là một chất lỏng hơi sền sệt, vị ngọt do nhiều giống ong mật hút mật của nhiều loại hoa, lá,… đem về tổ giao cho ong thợ khác để chế biến và cô đặc thành mật ong. Ong hút mật từ các loài hoa như hoa nhãn, hoa xuyến chi, hoa cà phê, hoa rừng, hoa cỏ lào,… sẽ cho ra mật ong mùi vị đặc trưng cho những loại hoa đó [1].
Thành phần chính của mật ong là gì?
Mật ong thường có tổng hàm lượng đường glucose và fructose chiếm trên 60%, hàm lượng sacarose không lớn hơn 5%. Hàm lượng nước trong mật ong không lớn hơn 20% [2]. Ngoài ra, mật ong còn chứa các muối vô cơ, các acid hữu cơ (acid formic, acid acetic, acid tartric, acid malic), các men tiêu hóa chất béo (lipase), men tiêu hóa chất bột (amylase), men tiêu hóa chất đường (invectin), protid, sáp, sắc tố, chất thơm, phấn hoa [1].
Mật ong có tác dụng gì?
Theo Y học cổ truyền [1]
Mật ong có vị ngọt, tính bình, quy vào 5 kinh tâm, phế, tỳ, vị và đại tràng. Có tác dụng thanh nhiệt, bổ trung, nhuận táo, hoạt trường, giải độc, hết đau. Dùng chữa tỳ vị hư nhược, táo bón, ho, đau bụng, dùng ngoài chữa lở miệng, vết thương bỏng.
Theo Y học hiện đại [1, 3-5]
Mật ong có tác dụng bồi bổ cơ thể; ổn định tiêu hóa, giảm viêm loét dạ dày; giảm ho, viêm họng; giúp làm đẹp, nhanh lành vết thương, vết bỏng, cải thiện vấn đề răng miệng. Mật ong cũng được sử dụng để hỗ trợ trong phòng ngừa các bệnh tim mạch và cao huyết áp; giúp giảm chứng bệnh về gan, túi mật và một vài bệnh về thần kinh (đau đầu, mất ngủ).
Kinh nghiệm sử dụng mật ong trong dân gian
Bài thuốc cho người loét dạ dày, tá tràng
Nghệ 10g, đỗ đen rang 20g, mật ong 10g, sâm bố chính 12g, hoài sơn 12g, thổ phục linh 10g. Dạng thuốc hoàn. Ngày uống 10 – 20g [6].
Bài thuốc chữa ho
Ngâm mật ong 10 phần với 1 phần chanh tươi hoặc tỏi tươi (cắt lát mỏng), sau 30 ngày là có thể sử dụng.
Bài thuốc chữa cao huyết áp, táo bón
Mật ong 60g, vừng đen 50g. Nấu vừng cho chín, giã nát, sau đó thêm mật ong và khoảng 200ml nước vào khuấy đều, chia làm 2 lần uống trong ngày, sáng và tối [1].
Bồi bổ cơ thể
Uống mật ong với nước ấm: lấy khoảng 10ml mật ong, pha với khoảng 100ml nước ấm. Uống ngay sau khi pha. (Uống vào sáng sớm: giúp bổ sung năng lượng, làm sạch dạ dày và thải độc; uống trước khi đi ngủ: nâng cao chất lượng giấc ngủ, giảm ho về đêm; uống sau bữa ăn: hỗ trợ tiêu hóa).
Ai không nên sử dụng mật ong
Người có tiền sử dị ứng với phấn hoa.
Tài liệu tham khảo
- GS TS Đỗ Tất Lợi (2004), Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam, Nhà xuất bản Y học: 954-957.
- QCVN:2015/BYT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với mật ong (2015), chủ biên.
- Shadkam M. N., Mozaffari-Khosravi H. and Mozayan M. R. (2010), “A comparison of the effect of honey, dextromethorphan, and diphenhydramine on nightly cough and sleep quality in children and their parents“, J Altern Complement Med. 16(7): 787-93.
- Wang Y., Li D., Cheng N. et al (2015), “Antioxidant and hepatoprotective activity of vitex honey against paracetamol induced liver damage in mice“, Food Funct. 6(7): 2339-49.
- Pasupuleti V. R., Sammugam L., Ramesh N. et al (2017), “Honey, Propolis, and Royal Jelly: A Comprehensive Review of Their Biological Actions and Health Benefits“, Oxid Med Cell Longev. 2017: 1259510.
- Viện Dược Liệu (2006), Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam, Vol. Tập 2, NXB Khoa Học Kỹ Thuật: 383-391.
