Bạn biết đến nghệ vàng với công dụng như một loại gia vị thực phẩm, hay công dụng chữa viêm loét dạ dày tá tràng. Công dụng nghệ vàng giúp làm giảm lipid máu, phòng ngừa xơ vữa mạch máu nghe có vẻ khá lạ và mới mẻ. Vậy sự thực nghệ vàng có công dụng này hay không?
Nội Dung
1. Đôi nét về đặc điểm nghệ vàng
Cây nghệ cao khoảng 0,6 – 1m, thân hình trụ, rễ phát triển thành củ và có mùi thơm. Lá nghệ mọc xen kẽ và xếp thành hai hàng đối xứng nhau, phiến lá đơn hình elip, thu gọn ở chóp. Cụm hoa mọc từ giữa các lá lên thành hình nón thưa.
Củ nghệ phát triển từ rễ, hình trụ tròn, phát triển thành nhiều nhánh khác nhau. Vỏ nghệ bên ngoài có màu nâu xám, vân ngang sẫm màu. Cắt ngang củ nghệ sẽ thấy màu vàng tươi, mùi thơm, vị cay hơi nồng. Khi phơi khô, màu của củ nghệ sẽ đậm hơn.
Nghệ vàng được trồng khá phổi biến ở Việt Nam, nghệ an toàn, vừa được dùng làm thực phẩm đồng thời dùng làm thuốc. Nghệ cũng là một loài cây quen thuộc với các nước vùng nhiệt đới từ Nam Á đến Đông Nam Á và Đông Á như Ấn Độ, Lào, Campuchia, Trung Quốc,…
Nghệ thu hoạch vào mùa thu, sau khi thu hoạch người ta cắt bỏ thân và rễ giữ lấy phần củ nghệ, rửa sạch sau đó phơi hoặc sấy khô để bảo quản được lâu. Từ nguyên liệu này, người ta chế biến ra bột nghệ hoặc tinh chất nghệ để dễ bảo quản, sử dụng.
nghệ vàng
2. Công dụng của nghệ vàng
Nghệ mang đến rất nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe chúng ta. Nghệ không chỉ sử dụng làm thực phẩm mà còn được sử dụng làm thuốc với tính an toàn và hiệu quả.
Nghệ từ lâu đã được sử dụng trong các bài thuốc dân gian chữa nhiều bệnh, đặc biệt là viêm loét dạ dày tá tràng. Công dụng này đã được chứng minh thông qua kinh nghiệm dân gian, và cũng được y học hiện đại chứng minh thông qua các công trình nghiên cứu khoa học.
Nghệ vàng giúp cho hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả, trị các chứng đau bụng, chướng bụng khó tiêu.
Nghệ còn được biết đến với công dụng làm đẹp, hỗ trợ điều trị mụn, trị nám, làm mờ sẹo trên da.
Ngày nay, nghệ vàng cũng đã được chứng minh có tác dụng hỗ trợ điều trị ung thư, thông qua việc ức chế hình thành khối u, ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, tăng quá trình tự chết, ngăn chặn sự di căn của tế bào ung thư, có tác dụng làm tăng nhạy cảm của tế bào ung thư với các hóa chất điều trị ung thư, đặc biệt với loại ung thư đa kháng.
Một công dụng nữa của nghệ có thể kể đến là hỗ trợ làm giảm rối loạn lipid máu, phòng ngừa xơ vữa mạch máu. Vậy công dụng này có thật không, đã được nghiên cứu chứng minh như thế nào.
công dụng nghệ vàng
3. Nghệ vàng hỗ trợ làm giảm rối loạn mỡ máu, phòng ngừa xơ vữa mạch máu
Rối loạn lipid máu hay còn gọi là bệnh mỡ máu cao, là một bệnh rối loạn chuyển hóa, được xác định khi nồng độ cholesterol toàn phần, Triglycerid, LDL cao hơn nồng độ bình thường và/hoặc nồng độ HDL thấp hơn giá trị bình thường.
Rối loạn lipid máu có thể gây ra xơ vữa động mạch, gan nhiễm mỡ,… từ đó gây ra nguy cơ nhồi máu cơ tim, nhồi máu não. Các thuốc điều trị mỡ máu hiện nay được chứng minh là có hiệu quả điều trị rối loạn mỡ máu, nhưng có nhiều tác dụng không mong muốn như viêm cơ (nhóm statin), viêm gan (nhóm fibrate),…
Các nhà khoa học đã tìm đến những dược liệu, hoạt chất có nguồn gốc thiên nhiên có tác dụng điều trị hiệu quả rối loạn mỡ máu nhưng ít tác dụng phụ hơn. Và nghệ đã được nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng trên bệnh nhân rối loạn lipid máu, nguy cơ xơ vữa mạch máu và được chứng minh cho thấy hiệu quả tác dụng.
nghệ vàng giảm rối loạn lipid máu
4. Tác dụng giảm Triglycerid của nghệ vàng
Một nghiên cứu phân tích gộp có 12 thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên trên 1.183 bệnh nhân bị rối loạn lipid. Trong đó, có 592 bệnh nhân được dùng curcuminoid hoặc nghệ vàng, còn lại là nhóm chứng không dùng nghệ vàng và curcuminoid. Các nghiên cứu được thực hiện ở khu vực Châu á, Châu đại dương
Kết quả cho thấy: có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về nồng độ TG giữa 2 nhóm thử và nhóm chứng. Nhóm bệnh nhân dùng nghệ vàng hoặc curcuminoid có nồng độ TG thấp hơn so với nhóm chứng, trung bình là 19,1 mg/dL [1].
5. Tác dụng giảm Cholesterol toàn phần của nghệ vàng
Khi phân tích gộp 14 thử nghiệm lâm sàng ở khu vực Châu Á, trên 1.266 bệnh nhân bị rối loạn lipid, trong đó có 632 bệnh nhân được sử dụng nghệ vàng hoặc curcuminoid.
Kết quả cho thấy: có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về nồng độ CE toàn phần giữa 2 nhóm thử và nhóm chứng. Nhóm bệnh nhân dùng nghệ vàng hoặc curcuminoid có nồng độ CE toàn phần thấp hơn so với nhóm chứng trung bình là 11,4 mg/dL [1].
6. Nghiên cứu tác dụng trên LDL cholesterol của nghệ vàng
Khi phân tích gộp 13 thử nghiệm lâm sàng ở khu vực Châu Á, trên 1.166 bệnh nhân bị rối loạn lipid, trong đó có 582 bệnh nhân được sử dụng nghệ vàng hoặc curcuminoid.
Kết quả cho thấy: Có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về nồng độ LDL giữa 2 nhóm thử và nhóm chứng. Nhóm bệnh nhân dùng nghệ vàng hoặc curcuminoid có nồng độ LDL thấp hơn so với nhóm chứng, trung bình là 9,8 mg/dL [1].
nghệ vàng giảm LDL cholesterol
7. Với tác dụng tăng HDL cholesterol
Khi phân tích gộp 16 thử nghiệm lâm sàng ở khu vực Châu Á, trên 1.453 bệnh nhân bị rối loạn lipid, trong đó có 726 bệnh nhân được sử dụng nghệ vàng hoặc curcuminoid.
Kết quả cho thấy: Nhóm bệnh nhân dùng nghệ vàng hoặc curcuminoid có nồng độ HDL cao hơn so với nhóm chứng trung bình là 1,9 mg/dL. Tuy nhiên, sự khác biệt này không có ý nghĩa thống kê [1].
Như vậy, kết quả nghiên cứu đã chứng minh nghệ vàng và curcuminoid có tác dụng giảm Triglycerid, Cholesterol toàn phần, LDL cholesterol ở bệnh nhân rối loạn lipid.
8. Tác dụng nghệ vàng phòng ngừa xơ vữa mạch máu
Chức năng nội mô mạch máu, khả năng đàn hồi mạch máu bị suy giảm là dấu hiệu sớm của xơ vữa mạch máu. Đã có 5 nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên: trong đó 2 nghiên cứu ở Nhật, 2 nghiên cứu ở Mỹ, và 1 nghiên cứu ở Đức, trên 192 bệnh nhân.
Kết quả cho thấy: curcuminoid làm tăng khả năng đàn hồi mạch máu, ngăn ngừa xơ vữa mạch máu [2].
nghệ vàng phòng xơ vữa mạch máu
9. Liều dùng nghệ vàng
Với dạng tinh chất nghệ chứa đến trên 90% curcuminoid nên dùng trung bình 1 – 2g/ngày, chia ra sử dụng 2 – 3 lần/ngày, trong bữa ăn. Sử dụng ít nhất 2 tháng mới đạt được công dụng hỗ trợ giảm rối loạn lipid máu, phòng ngừa xơ vữa mạch máu.
Với dạng bột nghệ khô chứa khoảng 5% curcuminoid nên dùng trung bình một ngày khoảng 3 – 6 g.
Lưu ý kết hợp các biện pháp bổ trợ với chế độ ăn uống lành mạnh, tăng cường ăn ngũ cốc toàn phần, các loại rau, quả ít ngọt. Hạn chế ăn muối và mỡ động vật.
Bên cạnh những công dụng đã biết như làm thực phẩm hay chữa đau dạ dày, nghệ vàng thật sự có hiệu quả trong hỗ trợ điều trị rối loạn lipid máu, phòng ngừa xơ vữa mạch máu và đã được khoa học chứng minh.
Các bằng chứng khoa học về tác dụng của nghệ được tổng hợp từ clip tác dụng nghệ vàng giảm lipid, phòng ngừa xơ vữa mạch máu của TS. DS. Đào Văn Đôn.
- Yuan, F., Dong, H., Gong, J., Wang, D., Hu, M., Huang, W., . . . Lu, F. (2019). A Systematic Review and Meta-analysis of Randomized Controlled Trials on the Effects of Turmeric and Curcuminoids on Blood Lipids in Adults with Metabolic Diseases. Adv Nutr, 10(5), 791-802. doi:10.1093/advances/nmz021
- Changal, K. H., Khan, M. S., Bashir, R., & Sheikh, M. A. (2020). Curcumin Preparations Can Improve Flow-Mediated Dilation and Endothelial Function: A Meta-Analysis. Complement Med Res, 27(4), 272-281. doi:10.1159/000506180
