Tuyến giáp là tuyến nội tiết lớn và quan trọng của cơ thể. Có hình cánh bướm nằm trước cổ nặng 20-25 gram có nhiệm vụ tạo ra các hormon T3, T4 giúp cơ thể phát triển. Trong đó iod đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành tổng hợp hormon thyroxine. Do đó khi rối loạn chức năng tuyến giáp, cường giáp, suy giáp hoặc thiếu iod gây ra bệnh u tuyến giáp.
Nội Dung
1. U tuyến giáp là bệnh như thế nào?
U tuyến giáp là bệnh lý tại tuyến giáp gây phát sinh một khối mô hoặc tế bào tập trung trước cổ, phía dưới đáy họng. Đây là một bệnh lý thường gặp chiếm 4-13% dân số, chủ yếu là u tuyến giáp lành tính. Tuy nhiên bướu giáp đơn nhân hóa ác tính 5% theo thời gian. Bệnh thường gặp ở nữ giới với tỷ lệ 4 nữ/1 nam.
2. Triệu chứng của bệnh u tuyến giáp như thế nào?
Triệu chứng của bệnh tùy vào giai đoạn bệnh, mức độ bệnh, độ tổn thương và bệnh lý kèm theo. Do đó u tuyến giáp có các mức độ biểu hiện bệnh khác nhau.
Các triệu chứng người bệnh dễ dàng cảm nhận và quan sát được bằng mắt thường như nhìn thấy sưng ở cổ. Khối u di động theo nhịp nuốt khi dùng tay ấn vào vị trí khối u tại tuyến giáp thấy khó thở và khó nuốt.Các triệu chứng nguy hiểm báo động ung thư tuyến giáp cần chú ý đặc biệt: Thứ nhất là khàn tiếng, thứ hai nuốt sặc, thứ ba là xuất hiện hạch.
Với bệnh nhân u tuyến giáp do cường giáp có thể gặp triệu chứng hồi hộp, chân tay run, đánh trống ngực, loạn nhịp tim, sụt cân thậm chí thay đổi tính cách. Triệu chứng suy giáp thì bệnh nhân thường thờ ơ, hay quên và rụng tóc, rối loạn kinh nguyệt ở nữ..
3. Nguyên nhân gây ra bệnh u tuyến giáp là gì?
Có nhiều nguyên nhân gây bệnh nhưng tựu chung có hai nguyên nhân chính gây ra bệnh:
- Nhóm nguyên nhân thứ nhất do thiếu hụt hormon một cách tuyệt đối do thiếu iod hay cường chức năng tuyến giáp làm tăng sinh các mô gây ra u tuyến giáp
- Nhóm nguyên nhân thứ hai là do rối loạn nội tiết. U tuyến giáp hình thành do sự thiếu hụt tổng hợp hormon tuyến giáp tùy thuộc vào mỗi cá nhân.
4. Điều trị bệnh u tuyến giáp như nào?
Bệnh lý u tuyến giáp cần sự kết hợp nội khoa ( điều trị bằng thuốc) và ngoại khoa ( điều trị bằng phẫu thuật). Với bệnh ở giai đoạn đầu như trong trường hợp các bé gái trong độ tuổi dậy thì thường sử dụng điều trị nội khoa thuần túy. Thuốc sử dụng ở đây là các hormon tuyến giáp thyroxine để ức chế các tế bào tuyến giáp phát triển. Các nhóm thuốc hay dùng là nhóm Levothyroxine, Propranolol, Thiamazole, Propylthiouracil, Berlthyrox.
Còn tùy thuộc vào trường hợp bệnh mà sử dụng phẫu thuật mổ mở ( sử dụng dao phẫu thuật rạch một đường ngang rồi sau đó cắt bỏ một phần thùy dưới hoặc toàn bộ cả tuyến giáp) hoặc phẫu thuật nội soi ( ưu điểm không để lại sẹo giúp người bệnh tự tin về thẩm mỹ đồng thời dễ dàng cắt bỏ các thùy tuyến giáp một cách chính xác). Ngoài ra còn có các phương pháp mới như điều trị bằng sóng cao tần…
Trong dân gian cũng có các bài thuốc đông y chữa được bệnh u tuyến giáp. Các thuốc này giúp làm tan khối u tuyến giáp hiệu quả, kiểm soát khối u phát triển dễ dàng và còn dùng hỗ trợ tây y triệt phá khối u như: cây đu đủ xanh, cây sói rừng và bài thuốc nội tiêu ly hoàn, hoàng chỉ tiêu anh tán, anh lựu cao…
Với việc điều trị bệnh bằng cách bổ sung iod cần tuân thủ theo hướng dẫn của y bác sĩ. Tránh quan điểm nhầm tưởng cứ u tuyến giáp là sử dụng iod để bổ sung là khỏi bệnh. Vì trong trường hợp cường giáp do thừa iod việc bổ sung có thể làm bệnh trở nên trầm trọng.
5. Cách phòng tránh u tuyến giáp cần biết?
U tuyến giáp rất dễ chuyển biến sang ung thư tuyến giáp. Hãy lưu ý các điểm sau để phòng tránh bệnh cũng như làm bệnh diễn biến nặng.
- Sử dụng đồ bảo hộ và hạn chế tiếp xúc bức xạ. Bức xạ thuộc top đầu nguyên nhân gây ung thư. Do đó khi bắt buộc thường xuyên phải tiếp xúc phóng xạ cần sử dụng đồ bảo hộ và đảm bảo an toàn lao động một cách tốt nhất.
- Chế độ ăn khoa học hợp lý. Việc ăn uống đầy đủ dinh dưỡng giúp chúng ta có cơ thể khỏe mạnh, một hệ miễn dịch tốt. Đảm bảo việc chuyển hóa các chất trong cơ thể diễn ra ổn định không gây rối loạn hormon. Đặc biệt là muối iod, muối iod là một trong những mắt xích vô cùng quan trọng với việc phòng ngừa bệnh tuyến giáp.
- Tham gia vào chương trình mục tiêu quốc gia phòng chống bướu cổ và sử dụng muối iod toàn dân. Tham khảo các dữ liệu cũng như thông tin về bệnh u tuyến giáp trên các cổng thông tin quốc gia hoặc bộ y tế khuyến cáo.
Do u tuyến giáp là bệnh thường gặp ở người Việt, khi xuất hiện các khối u dù rất nhỏ cũng cần đi khám và có phương pháp điều trị thích hợp. Vì khả năng phát triển khối u theo thời gian to lên hoặc diễn biến xấu chuyển hóa từ lành tính sang ác tính. Do vậy cần hiểu đúng và rõ các thông tin chính xác về bệnh u tuyến giáp để có phương pháp phòng tránh và điều trị thích hợp.