Một trong những loại thiết bị y tế phổ biến thông dụng nhất hiện nay chính là máy thử đường huyết. Nó mang lại nhiều ích lợi trong việc phòng và chữa bệnh tiểu đường, giúp giám sát được lượng glucose trong máu của bệnh nhân. Chính vì vậy, đây là thiết bị không thể thiếu trong tủ thuốc của mỗi nhà. Nhưng không phải tất cả mọi người đều biết rõ nguyên lý hoạt động của máy thử đường huyết.
Để giúp giải đáp những thắc mắc này, mời bạn đọc bài viết dưới đây để biết rõ hơn.
Nội Dung
1. Máy thử đường huyết là gì?
Máy thử đường huyết căn bản chỉ là thiết bị hiển thị thông số, hoạt động chính của máy nằm ở que thử. Thông qua phản ứng của thuốc thử tại đầu que thử với lượng glucose trong máu, máy sẽ hiển thị được lượng đường huyết tương ứng trong máy.
Bộ dụng cụ máy thử đường huyết
2. Nguyên lý hoạt động của máy thử đường huyết là gì?
Đa số các máy thử đường huyết bây giờ đều sử dụng phương pháp điện hóa. Cụ thể là tại đầu que thử có một mao mạch nhỏ dùng để lấy máu.
Glucose trong máu sẽ có phản ứng với thuốc thử tại đầu que thử (điện cực có chứa glucose oxidase hoặc dehydrogenase, sau đó sẽ reoxidized với lượng dư reagant trung gian để tạo ra điện cực).
Nó sẽ tỉ lệ với lượng đường huyết đã phản ứng.
Nguyên lý hoạt động của máy thử đường huyết dựa trên phương pháp coulometric cho ta kết quả đường huyết tại thời điểm kiểm tra với độ chính xác khá cao. Chính vì vậy, có thể an tâm khi sử dụng máy thử đường huyết .
3. Hiểu các chỉ số của máy thử đường huyết
Chỉ số đường huyết đọc được trên máy khi đo trong lúc đói của người bình thường là từ 70 đến 100 mg/dl.
Chỉ số đường huyết đọc được trên máy khi đo đối với người bị tiền đái tháo đường là từ 100 đến 125 mg/dl.
Chỉ số đường huyết đọc được trên máy khi đo lúc đói của người bị tiểu đường là trên 126 mg/dl.
Biết cách sử dụng máy thử đường huyết tại nhà
4. Hướng dẫn cách sử dụng máy thử đường huyết
Cơ bản, khi sử dụng máy thử đường huyết, cần tiến hành theo đúng trình tự sau:
- Rửa thật sạch tay trước khi sử dụng bằng xà phòng, lau sạch sẽ bằng khăn khô. Chú ý nếu dùng bông tẩm cồn để lau, cần để vùng da đó khô hoàn toàn rồi mới đo.
- Gắn đầu kim vào thiết bị, điều chỉnh độ sâu phù hợp tại thân máy thử đường huyết.
- Sử dụng dụng cụ sạch để lấy que thử. Phần gắn vào máy sẽ có hai đầu: một đầu gắn vô máy, một đầu sẽ chạm vào ngón tay. Chính vì vậy cần đảm bảo đóng chặt lọ để tránh bị bẩn hay đưa ẩm vào bên trong.
- Lấy máu tại đầu ngón tay bằng kim bấm sao cho đảm bảo lượng máu đã lấy ít nhất đủ để đọc kết quả
- Cẩn thận không để vùng da vừa bị bấm ở đầu ngón tay chạm vào bất cứ vật gì để tránh bị xỷ ra những nhiễm trùng không đáng có, chườm lạnh cho tới khi máu ngừng chảy.
- Có thể cầm máu bằng bông sạch.
- Đợi tầm 20 giây rồi đọc kết quả trên máy thử đường huyết.
5. Lưu ý khi muốn sử dụng máy thử đường huyết hiệu quả
Để sử dụng máy thử đường huyết hiệu quả thì cần phải có một số lưu ý nhất định, ví dụ như dưới đây:
- Hãy luôn mang theo mình máy đo và các dụng cụ cần thiết để có thể đo đường huyết bất cứ lúc nào khi cần.
- Theo dõi thời hạn của dụng cụ, bảo quản đúng theo điều kiện quy định. Tốt nhất là nên để ở nhiệt độ phòng và tránh ánh sáng mặt trời.
- Hình thành việc đo đường huyết theo thời gian biều, đảm bảo tốt nhất là đúng giờ và đều đặn. Nhiều thời điểm phù hợp để sử dụng máy thử đương huyết như khi đói, trước hay sau ăn… Điều này phụ thuộc vào thời gian sinh hoạt của bản thân bạn để sắp xếp.
- Tuân thủ theo đúng nguyên tắc sử dụng máy thử đường huyết để tránh hiện tượng nhiễm trùng. Nên sử dụng một thiết bị cho một người, có nghĩa là hạn chế sử dụng chung để tránh lây nhiễm. Vứt bỏ những dụng cụ sử dụng một lần sau mỗi lần đo.
- Cầm máu một cách cẩn thận
- Không nên chỉ đo mãi tại một điểm. Nếu tiến hành đo mãi tại một điểm thì kết quả đo được sẽ không còn được chính xác.
- Ghi chép lại kết quả rõ ràng kèm theo thời gian đo để có lợi hơn cho việc theo dõi lượng đường huyết.
Dấu hiệu nào để tôi biết là tôi đã sử dụng máy thử đường huyết đúng cách?
- Khi đo xong, có thể xem xét lại các chỉ số đã đo trước đó và các chỉ số đường huyết tiêu chuẩn. Nếu nó cao hay thấp hơn bình thường, có thể chuyển thời điểm đo và tiếp tục theo dõi, so sánh như trên.
- Nếu xuất hiện nghi ngờ về máy thử đường huyết, có thể bảo hành máy rồi mới tiếp tục sử dụng.
Chỉ số hiển thị trên máy thử đường huyết vượt quá mức bình thường
Sử dụng máy thử đường huyết để kiểm tra chỉ số đường huyết định kỳ là một cách theo dõi diễn biến của bệnh một cách chủ động tại nhà đối với những bệnh nhân tiểu đường. Bên cạnh việc theo dõi chỉ số đường huyết, bạn cũng nên chủ động điều chỉnh chế độ ăn uống hàng ngày, việc nên bổ sung thực phẩm nào, không nên sử dụng thực phẩm nào để giữ cho mức đường máu của bạn ở mức ổn định. Bạn có thể tham khảo các bài viết khác trên website của Kochi.
Thêm vào đó, tham khảo một số loại thực phẩm tốt cho bệnh tiểu đường điển hình như tỏi đen. Rất nhiều người lo ngại về vị ngọt của tỏi đen, có ảnh hưởng đến đường huyết của bệnh nhân đái tháo đường. Tuy nhiên, hiệu quả lại hoàn toàn ngược lại so với suy nghĩ của bạn. Đường tạo ra vị ngọt trong tỏi đen là đường fructose không phải là glucose. Bệnh nhân đái tháo đường chỉ lo ngại về đường glucose. Còn fructose là một loại đường hoa quả, tốt cho bệnh nhân tiểu đường.
Vì vậy, bạn hoàn toàn yên tâm về độ an toàn của tỏi đen với bệnh nhân tiểu đường. Nghiên cứu khoa học của các giáo sư được thực hiện tại Hàn Quốc đã chỉ ra, tỏi đen còn rất hữu ích, giúp ổn định đường huyết và góp phần hỗ trợ làm giảm các biến chứng của bệnh đái tháo đường.
Trong một phân tích gộp với 5 thử nghiệm lâm sàng ở các quốc gia Trung Quốc, Ấn Độ và Iran trên những bệnh nhân đái tháo đường type 2 chưa biến chứng để nghiên cứu về công dụng của hoạt chất curcumin trong một loại thực phẩm quen thuộc là nghệ vàng. Kết quả nghiên cứu cho tín hiệu tích cực là những bệnh nhân đái tháo đường này sử dụng curcumin hoặc nghệ vàng giúp giảm có ý nghĩa chỉ số HbA1C (một chỉ số quan trọng trong đánh giá bệnh đái tháo đường) so với nhóm chứng [1].
Lần lượt các nghiên cứu khoa học khác được thực hiện ở các quốc gia khác nhau đưa đến những kết quả tích cực là curcumin còn hiệu quả làm giảm kháng insulin, giảm rối loạn lipid máu (bệnh mắc kèm thường gặp) ở những bệnh nhân đái tháo đường.
Đây là hai loại thực phẩm phổ biến, có thể sử dụng hàng ngày và rất có lợi đối với bệnh nhân đái tháo đường, hỗ trợ tích cực giúp kiểm soát lượng đường trong máu của bệnh nhân về mức ổn định.
Như vậy, mặc dù cách sử dụng máy thử đường huyết khá đơn giản nhưng vẫn phải đảm bảo sử dụng theo đúng quy trình, đảm bảo an toàn vệ sinh cho dụng cụ. Chỉ khi đó phép thử đường huyết mới có được kết quả chính xác. Nếu thấy xuất hiện bất cứ chỉ số nào bất thường, đấy có thể là dấu hiệu của bệnh tiểu đường, hãy đến các cơ sở khám chữa bệnh gần nhất để kiểm tra.
Tài liệu tham khảo:
1. Altobelli E., Angeletti P. M., Marziliano C. et al (2021), “Potential Therapeutic Effects of Curcumin on Glycemic and Lipid Profile in Uncomplicated Type 2 Diabetes-A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trial“, Nutrients. 13(2). DOI: 10.3390/nu13020404.
