Hiện nay, dậy thì sớm ở bé gái là tình trạng rất đáng lo ngại. Bỗng nhiên một ngày bạn phát hiện ra đứa con bé bỏng của mình đang bước vào giai đoạn dậy thì, tuy nhiên bé lại dậy thì quá sớm so với bạn bè đồng trang lứa. Điều này khiến bạn hoang mang, lo lắng và không biết nên xử trí thế nào. Dưới đây là những thông tin cần thiết giúp bạn đọc hiểu hơn về tình trạng dậy thì sớm ở bé gái.
Nội Dung
1. Dậy thì sớm ở bé gái được hiểu thế nào?
Dậy thì là giai đoạn bước ngoặt, đánh dấu sự phát triển cả về mặt thể chất lẫn tâm lý ở trẻ. Trong đó, dậy thì sớm là sự trưởng thành, phát triển trước và sớm hơn so với độ tuổi quy định, với những thay đổi về đặc tính sinh dục ở nhiều khía cạnh. Phần lớn quá trình dậy thì của các bé không có quá nhiều sự khác biệt so với những bé dậy thì đúng độ tuổi. Tuy nhiên, bố mẹ cũng không nên chủ quan bởi đôi khi chúng lại có sự liên quan đến một số bệnh lý khác.
Dậy thì sớm ở bé gái được xác định khi dậy thì khởi phát trước 8 tuổi. Tuy nhiên, độ tuổi này chỉ mang tính chất tương đối và vẫn đang là vấn đề còn nhiều tranh cãi. Một số chuyên gia cho rằng nên hạ độ tuổi nói trên xuống, trong khi đó những nhóm khác lại nói rằng nếu làm như vậy sẽ khó có thể xác định trẻ nào cần được điều trị.
Dậy thì sớm ở bé gái được xác định khi dậy thì khởi phát trước 8 tuổi
2. Một vài nguyên nhân gây dậy thì sớm ở bé gái
Các bác sĩ thường phân chia sự dậy thì sớm ở bé gái thành hai loại:
2.1. Dậy thì trung ương
Hiện tượng dậy thì trung ương sinh ra do nồng độ GnRH trong cơ thể bé gái tăng lên quá cao, khiến cho sự bài tiết hormone sinh dục vượt quá mức bình thường. Tuy vậy, cho đến thời điểm hiện tại, phần lớn các trường hợp này thường khó có thể xác định được nguyên do. Một vài bé có thể dậy thì sớm do những nguyên nhân dưới đây:
- Xuất hiện khối u ở hệ thống thần kinh trung ương: Đây có thể là khối u trong não hoặc khối u của tủy sống.
- Những bất thường ở não bộ từ khi sinh ra, như não úng thủy, Hamartoma.
- Có bệnh sử nhiễm phóng xạ ở não hoặc tủy sống.
- Bị tổn thương não hoặc tủy sống, chủ yếu do những tác động cơ học. Các bệnh di truyền để lại hậu quả liên quan đến xương, màu da và một số vấn đề về sự hoạt động của nội tiết tố, chẳng hạn như hội chứng McCune-Albright.
- Suy giáp, tuyến giáp không thể đáp ứng đủ hàm lượng hormone mà cơ thể cần.
- Tăng tuyến sản thượng thận khiến việc sản xuất hormone bị rối loạn.
2.2. Dậy thì sớm ngoại vi
Trường hợp này thường ít xuất hiện hơn, chủ yếu do sự thay đổi hoặc tăng cao nồng độ hormone sinh dục. Ngoài ra, một số bệnh lý cũng có thể gia tăng sản sinh estrogen, ví dụ như tuyến yên tiết ra nhiều estrogen hay tuyến thượng thận có xuất hiện khối u, u nang buồng trứng,… Một vài trường hợp xuất phát do những nguyên nhân hiếm gặp khác như:
- Do môi trường: Một số nghiên cứu đã chỉ ra sự tác động của dẫn chất Phtalat sẽ gây dậy thì sớm ở bé gái bị nhiễm. Những dẫn chất này thường tồn tại trong một số vật dụng của bé như bình sữa, chai lọ, đồ chơi,,…
- Uống quá nhiều sữa bò cũng như các thực phẩm chế biến từ sữa bò, hay kể cả ăn quá nhiều thịt gà, thịt heo có chứa hàm lượng lớn hormone tăng trưởng. Do lợi ích kinh tế, có khá nhiều trang trại lạm dụng các hormone tăng trưởng nhằm thúc đẩy sự phát triển của các loại động vật lấy thịt này.
3. Những tác hại của việc dậy thì sớm ở bé gái
3.1. Ảnh hưởng về tâm lý
Những thay đổi trên cơ thể do dậy thì sớm ở bé gái có thể làm bé thấy xấu hổ, ngại ngùng vì cảm thấy khác biệt so với bạn bè, bị các bạn trêu chọc. Điều này có thể khiến cho bé tự ti, trầm cảm, hay thậm chí để lại di chứng tâm lý nặng nề cho đến khi trưởng thành. Để giúp con có thể vượt qua giai đoạn đầy khó khăn này, bố mẹ cần tích cực trò chuyện, giải thích cho bé hiểu, hoặc thậm chí có thể đưa bé đến gặp chuyên gia tâm lý.
Những thay đổi trên cơ thể do dậy thì sớm ở bé gái có thể làm bé thấy xấu hổ
3.2. Hạn chế chiều cao
Những trẻ dậy thì khi quá sớm thường sẽ có giai đoạn dậy thì ngắn. Thời gian đầu, trẻ sẽ phát triển nhanh, cao lớn hơn so với các bạn đồng trang lứa. Tuy nhiên quá trình tăng trưởng này không kéo dài và khi giai đoạn ấy kết thúc, trẻ cũng phát triển chậm lại.
3.3. Quan hệ tình dục sớm
Sự phát triển quá sớm về tâm sinh lý sẽ dẫn đến xuất hiện những ham muốn tình dục. Các bé còn quá nhỏ, suy nghĩ còn chưa chín chắn nên rất dễ bị các đối tượng xấu lợi dụng. Hậu quả là nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc mang thai khi độ tuổi còn quá nhỏ, dẫn đến nạo thai, phá thai, đồng thời để lại sang chấn cả về thể chất lẫn tinh thần.
3.4. Ảnh hưởng đến kết quả học tập
Những biến đổi tâm sinh lý khi dậy thì ở bé gái dễ khiến trẻ lơ là, bỏ bê việc học hành. Phụ huynh nên động viên, khuyên nhủ và thường xuyên liên lạc với giáo viên để theo dõi sát sao quá trình học tập của con.
3.5. Tăng nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang khi trưởng thành
Chu kỳ kinh nguyệt sớm ở bé gái trước 8 tuổi có nguy cơ phát triển thành chứng rối loạn nội tiết tố, tăng nguy cơ gây hội chứng buồng trứng đa nang khi trưởng thành.
4. Khi nào cần khám dậy thì sớm ở bé gái?
Bất cứ khi nào nhận thấy trẻ có dấu hiệu dậy thì sớm hơn so với các bạn đồng trang lứa, bạn nên cân nhắc đưa bé đến bác sĩ nhi khoa để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời. Cha mẹ nên bình tĩnh cùng con đi qua giai đoạn này, giải thích cho bé hiểu những thay đổi đang xảy ra là điều hoàn toàn bình thường.
Khi có nghi ngờ tình trạng dậy thì sớm ở bé gái là do các nguyên nhân bất thường, các bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng đồng thời yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm nhằm xác định các bệnh lý tiềm ẩn:
- Xét nghiệm máu và nước tiểu: Phát hiện hàm lượng hormon bất thường.
- Siêu âm, chụp cắt lớp, cộng hưởng từ: Phát hiện các khối u.
- Chụp XQuang cổ tay: Xác định tốc độ phát triển của xương.
5. Các biện pháp phòng ngừa dậy thì sớm ở bé gái
Dậy thì sớm ở bé gái có thể phát sinh từ một số bệnh lý trong cơ thể, nhưng cũng có thể do chế độ ăn uống hoặc sinh hoạt không phù hợp. Một số giải pháp có thể giảm thiểu tình trạng dậy thì sớm ở bé gái như:
5.1. Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Nên xây dựng chế độ ăn phong phú với đầy đủ chất dinh dưỡng, hạn chế những thức ăn có hàm lượng đường cao, nhiều dầu mỡ, chất béo. Chọn các thực phẩm an toàn, tránh mua thực phẩm trôi nổi không rõ nguồn gốc xuất xứ, chứa hormone tăng trưởng, sẽ gây dậy thì sớm ở bé gái.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp hạn chế dậy thì sớm ở bé gái
5.2. Tăng cường vận động
Khuyến khích trẻ tập luyện thể dục thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày. Các môn thể thao như cầu lông, bơi lội, đá bóng, nhảy dây, đá cầu.. không chỉ rèn luyện sức khỏe mà còn trau dồi kỹ năng sống cho trẻ.
5.3. Hạn chế để trẻ tiếp xúc với estrogen và testosterone
Cha mẹ cần lưu ý tránh cho bé sử dụng sản phẩm thuốc, kem có thành phần liên quan đến hormon sinh dục.
Giai đoạn dậy thì ở trẻ được ví như một “chuyến tàu lượn siêu tốc”, với những sự thay đổi thất thường về cả hành vi thể chất lẫn cảm xúc tinh thần. Nếu trẻ bước vào giai đoạn dậy thì khi tuổi còn quá nhỏ thì mọi vấn đề lại càng phức tạp và rắc rối hơn, đặc biệt là các bé gái. Do đó, các bậc phụ huynh cần nắm rõ các kiến thức cần biết về dậy thì sớm ở bé gái, từ đó có thể phát hiện sớm các dấu hiệu và có cách xử trí phù hợp, kịp thời.
Nếu bạn còn bất cứ băn khoăn gì về tình trạng dậy thì sớm ở bé gái, hãy liên hệ với KOCHI để được đáp nhanh nhất.
Hotline: 024 6291 8086
Fanpage: Tỏi đen Kochi
