Hà thủ ô được sử dụng từ xa xưa, người ta coi hà thủ ô như một “vị thuốc thần tiên” vì sự tích thú vị và công dụng tuyệt vời của nó. Vậy, hà thủ ô có gì đặc biệt, những điều cần biết về sử dụng hà thủ ô sẽ được tiết lộ.
Nội Dung
1. Sự tích về sử dụng hà thủ ô đỏ
Hà thủ ô là một loài thực vật sống lâu năm, có một câu chuyện thú vị và cảm động về sử dụng hà thủ ô như sau:
Đời nhà Đường có một người đàn ông tên là Hà Điền Nhi đến từ Hà Nam, Thuận Châu Trung Quốc. Điền Nhi yếu ớt từ khi sinh ra. Mặc dù đã 58 tuổi nhưng vẫn không có vợ con. Là một người ham đạo thuật, thường theo các thầy học đạo ở trên núi.
Một hôm, do uống rượu say nên nằm ngủ cạnh sườn núi, khi tỉnh dậy, Điền Nhi bỗng thấy hai gốc cây leo lạ, mọc cách xa nhau tới 3 thước (0,9m). Cành lá mọc quấn lấy nhau, phải mất nhiều thời gian để gỡ ra nhưng sau đó, chúng lại quấn lấy nhau như trước.
Điền Nhi thấy làm lạ, bèn đào lấy củ đem về hỏi mọi người trong làng nhưng không ai biết đây là củ gì, không ai biết điều gì về giống cây này.
Sau đó, có một ông già từ phương xa lại chơi, Điền Nhi liền đem ra hỏi, ông già bảo: Anh đã không có con mà thứ cây này lại có sự lạ như vậy, thì có lẽ đây là một vị thuốc thần tiên nên đem sắc mà uống.
Điền Nhi nghe theo bèn đem tán bột, mỗi lần uống 1 đồng cân (tương đương với 4 g bột). Điền Nhi đem hòa bột đó với rượu để uống. Sau 7 ngày uống đã nảy sinh ý tưởng tình dục, uống luôn vài tháng, cảm thấy mạnh khỏe như người thường.
Thấy hiệu quả nên Điền Nhi uống mãi, dần dần tăng thêm tới 2 đồng cân (tương đương với 8 g bột). Uống đều đặn trong suốt một năm thì thấy các bệnh tật đều khỏi, tóc trước đây bạc trắng giờ hóa đen, vẻ mặt cũng trẻ trở lại.
Điều kỳ diệu nữa là trong khoảng 10 năm sinh được 3 người con trai. Ông tiếp tục cùng với con trai là Điền Tú uống đều đặn thứ thuốc đó, nhờ vậy mà sống thọ tới 160 tuổi.
Con trai của Điền Nhi là Điền Tú sau sinh ra Thủ Ô. Thủ Ô cũng uống mà sinh được vài con trai, thọ tới 130 tuổi mà tóc vẫn còn đen. Một người bạn thân với Thủ Ô là Lý An Kỳ, biết được bài thuốc này đem về sử dụng cũng sống rất lâu, sau đó đã thuật lại truyện trên.
Sự tích về sử dụng hà thủ ô nói lên được công dụng kỳ diệu của loại “dược liệu thần tiên này”. Từ câu chuyện đó, người đời đúc kết lại thành câu thơ truyền lại cho đời sau về loại dược liệu tuyệt vời này “Muốn cho xanh tóc đỏ da, rủ nhau lên núi tìm hà thủ ô”.
sự tích về sử dụng hà thủ ô đỏ
2. Lưu ý khi sử dụng hà thủ ô đỏ
Do thành phần hà thủ ô đỏ có chứa các chất gây ra tác dụng phụ như tanin (có thể gây táo bón), và anthranoid (có thể gây ỉa chảy) [1]. Vì vậy, việc sử dụng hà thủ ô tươi có thể gặp các tác dụng không mong muốn nên ngày nay, người ta tìm cách chế biến hà thủ ô để hạn chế các tác dụng phụ này, đồng thời cũng giúp làm tăng tác dụng bổ dưỡng cho hà thủ ô đỏ.
Tùy vào mỗi cơ sở sẽ có phương pháp chế biến hà thủ ô đỏ khác nhau. Sau đây là một cách chế biến hà thủ ô đỏ phổ biến:
Chọn củ hà thủ ô đỏ tươi có khối lượng từ 0,5 kg trở lên, đem rửa thật sạch và cắt khúc. Sau đó đem ngâm với nước vo gạo trong khoảng thời gian từ 24 – 48 giờ rồi rửa lại với nước 1 lần nữa.
Bước tiếp theo là ninh chín hà thủ ô đỏ với nước đỗ đen xanh lòng theo tỷ lệ 1 kg hà thủ ô đỏ tươi với 100 – 200 g đỗ đen xanh lòng. Ninh kỹ trong thời gian từ 48 – 72 giờ tới khi hà thủ ô đỏ chín ngậy, ít chát. Vớt hà thủ ô đỏ ra, bỏ lõi và thái lát.
Tiếp tục thực hiện các bước sấy, tẩm cho đến khi nào hết chỗ nước vừa ninh hà thủ ô đỏ ở trên. Cuối cùng đem miếng hà thủ ô đỏ đi sấy khô kiệt và đóng gói trong bao bì kín.
Miếng hà thủ ô đỏ chế sẽ có màu nâu đen, mùi thơm đặc trưng, vị ngậy. Khi sử dụng hà thủ ô đỏ có thể tiếp tục chế với đỗ đen xanh lòng rang chín để tăng hiệu quả sử dụng.
lưu ý khi sử dụng hà thủ ô đỏ
3. Công dụng có được khi sử dụng hà thủ ô đỏ
Hà thủ ô đỏ sau khi được chế biến không chỉ hạn chế được tác dụng phụ mà công dụng còn tăng lên nhiều lần.
Tổng hợp công dụng từ y học cổ truyền và y học hiện đại thấy được hà thủ ô đỏ có các công dụng sau [1,2]:
- Sử dụng hà thủ ô chế giúp bổ máu, tăng cường số lượng hồng cầu, giảm nguy cơ nhồi máu não và bảo vệ cơ tim.
- Đúng như công dụng trong truyện cổ, hà thủ ô có tác dụng làm đen lại tóc với những người tóc bạc sớm, giúp tóc bóng mượt, đỡ rụng. Đây là một phương pháp làm đen tóc hoàn toàn tự nhiên và an toàn, do đó, thời gian thấy được hiệu quả tác dụng là khoảng 3 – 6 tháng. Với hà thủ ô đỏ chế tốt thì khoảng 1 tháng là thấy được tác dụng.
- Sử dụng hà thủ ô đỏ chế đúng cách là một phương pháp giúp bổ thần kinh, an thần, giúp ngủ tốt, ăn ngon giảm mệt mỏi.
- Bổ gan, bảo vệ gan, các stilbene trong hà thủ ô giúp chống tăng men gan.
- Chống viêm cấp và mạn tính.
- Sử dụng hà thủ ô đỏ chế giúp bổ thận, mạnh gân xương, lợi tiểu.
- Hà thủ ô đỏ còn giúp tăng trương lực cơ tử cung, tăng tiết sữa, kích thích nang trứng phát triển.
- Hà thủ ô đỏ chế giúp nhuận tràng, kích thích tiêu hóa và cải thiện dinh dưỡng.
- Hà thủ ô đỏ chế hiệu quả trong việc giúp làm giảm cholesterol và triglycerid máu, dự phòng vữa xơ động mạch.
Theo nghiên cứu của nghiên cứu của Yin-Ching Chang và cộng sự thấy được hiệu quả của cao chiết hà thủ ô trong việc làm giảm cholesterol và triglycerid toàn phần trong khi vẫn duy trì hàm lượng HDL (cholesterol tốt) [3].
4. Cách sử dụng hà thủ ô đỏ chế để đạt hiệu quả
Sử dụng hà thủ ô đỏ chế hãm trà:
- Với dạng miếng:
Mỗi ngày hãm khoảng 10 – 20g (tương đương 2 – 4 miếng) hà thủ ô đỏ chế, thêm vài hạt đỗ đen rang với khoảng 200ml nước sôi trong bình giữ nhiệt 30 phút là có thể sử dụng. Có thể hãm lại nhiều lần đến khi màu nước nhạt đi.
- Với dạng bột:
Trộn bột hà thủ ô đỏ chế với bột đỗ đen rang theo tỷ lệ 5:1. Sử dụng 10 – 20g/ngày (tương đương 1 – 2 thìa) hỗn hợp bột vừa trộn ở trên. Với dạng này có thể hãm với khoảng 200ml nước sôi trong bình giữ nhiệt, sau 15 phút có thể sử dụng. Có thể hãm khoảng 2 – 3 lần.
Sắc nước hà thủ ô uống:
Lấy khoảng 10 – 20g (tương đương 2 – 4 miếng) hà thủ ô đỏ chế, thêm vài hạt đỗ đen rang đem đun sôi với khoảng 1000ml nước trong 30 phút. Chắt lấy nước để uống.
Hà thủ ô ngâm rượu:
Ngâm khoảng 250g hà thủ ô đỏ chế dạng miếng + 50g hạt đỗ đen rang + 750ml rượu trắng trong khoảng thời gian ít nhất 1 tháng mới được dùng. Sử dụng mỗi ngày khoảng 25 – 50ml.
cách sử dụng hà thủ ô đỏ chế để đạt hiệu quả
Hà thủ ô có những công dụng thật sự tuyệt vời, xứng đáng với danh xưng “vị thuốc thần tiên”. Củng cố những điều cần biết về hà thủ ô sẽ giúp tăng hiệu quả sử dụng hà thủ ô đỏ chế. Đặt mua hà thủ ô đỏ chế chất lượng, liên hệ hotline 0246.291.8086
Tài liệu tham khảo:
- Viện Dược liệu (2006), Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam, Vol. Tập 1, NXB Khoa học và kỹ thuật, tr.884-888.
- Đỗ Tất Lợi (2004), Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam, NXB Y học, tr. 833-836.
- Chan Y. C., Cheng F. C. and Wang M. F. (2002), Beneficial effects of different Polygonum multiflorum Thunb. extracts on memory and hippocampus morphology, J Nutr Sci Vitaminol (Tokyo). 48(6), pp. 491-7.
